Τυχαίες Λέξεις Ψιλό νερό, Γεροντάματα, Ωστο να δω και να 'μ' εκεί,
Γάζι ή Γκάζι, Χοχλακά, Λάμεται ή Λάμνεται ή Λάσσεται, η αίγα ή η προβατίνα κ.α., Σάζει μου., Χλετζινιά, Ίντα, Όχθρητα, Υστερόπλουτος, Κακοριζικιά, Ξεμολογιά ή Ξαγορά, Βασιλική στράτα, Ψαρογάρος, Ντεροσπώ, Γιαίνω, Ίδια, Νευροκαβαλίκεμα, Παραδοσάκουλο, Φάμπρικα, Κακοβάνω, Βαρίσκω, Καζαναργιό, Χαζιρεύγομαι, Ψειροκουκουνίζεται η όρνιθα, Εγκρεμός, Τζερτζελές, Φρίσαλο, Όπαλάκια |
Ψιλό νερό | Τα ούρα. (Δες και χοντρό νερό)
«Δε μπορεί λέει να κάμει το ψιλό ντου νερό εδά και μέρες κι οψάργάς τον επήανε στο νοσοκομείο. Ήλεγέ μου ο γιος του πως το ’χε ξαναπαθωμένο οπεργιοπέρυσις μα του ’ποπέρασε...» |
Γεροντάματα | Τα γηρατειά.
«Εδά στα γεροντάματα δε μπορώ μήδε στο ψάρι να πάω μήδε στο κυνήγι. Επαραίτησα και το τουφέκι και το κουπί στη μπάντα άλλοι παίρνουνε σειρά…» |
Ωστο να δω και να 'μ' εκεί | Στη στιγμή
«Ενήμενα ντονε να πάμε στον ποτό κι ήργε. Μια-ν-κοπανιά εφανέρωσε, μα ωστο να δω και να 'μ' εκεί πιασ’ και κράτιε. Ίντα ανάθεμα εγίνηκε δεν κατέχω. Ήφυγα δίχως του κι επήα και επότισα δίχως αγίδα...» |
Γάζι ή Γκάζι
| Πετρέλαιο
«Στο σπίτι μας είχαμε τρεις λάμπες που εκαίγανε γκάζι. H μια είχε λαμπόγιαλο πέντε νούμερο, η άλλη οχτώ κι η άλλη έντεκα. Την εντεκάρα την ήφταμε τσι μεγάλες σκόλες και oντε-ν-είχαμε μουσαφίρηδες...» |
Χοχλακά | Κοχλάζει
«Εντάκαρε και χοχλακά ο τζισβές μόνο ρίξε τον έρωντα να ψηθεί, και να τονε ’φήσεις στο νερό εμισό λεφτό, ίσα-ίσα ν’ αφήσει τη μυρωδιά ντου…» |
Λάμεται ή Λάμνεται ή Λάσσεται, η αίγα ή η προβατίνα κ.α. | Κατέχεται από γεννετήσια διέγερση. Λένε και: Θυμάται, Γυρεύγει, Θέλει κ.λ.π
«Η αίγα μας λάμεται, μόνο να τηνε πάμε στα οζά να λαστεί. Αύριο ντελόγο να τηνε πας στην Κεφάλα...» |
Σάζει μου. | Με βολεύει, μου ταιργιάζει, ευκαιρώ
«Δε μού ’σαξε οψές να ρθω να δω τσοι μουσαφίρηδές σας, γιατί μου τύχανε μια σωρά δουλειές και δα ρθούμε απόψε με το Νικολή να βεγγερίσομε κιόλα...» |
Χλετζινιά | H απάτη κατά την ώρα του παιγνιδιού.
|
Ίντα | Τι
«Ίντα διάολο κάνει ολημέριως τση μέρας στο μέσα σπίτι κλειδωμένος δεν κατέχω. Η ανεκαπνιά ντου δεν γροικάται, κι α δεν εγροίκου πού και χτυπαλάκι ήλα κακοβάλω...»
«- Να πάτε θέλει στo Λιμάνι, στο γάμο του ανηψού σας;
- Ίντα λογάται πρωτανηψός μας είναι ο Θεοδόσης και δε δα πάμε στο γάμο ντου;...» |
Όχθρητα | Εχθρότητα, μίσος
«Όση αγάπη είχανε ο γεις τ’ αλλού, τόση όχθρητα έχουν’ εδά. Εγώ λέω πως δίχως άλλο τως εκάμανε μισητικά και το ίδιο λένε και οι μανάδες τως. Δεν το ξηγώ αλλιώς το πράμα...» |
Υστερόπλουτος | Νεόπλουτος
«Αποστον ήπηρε την κληρονομιά του μπάρμπα ντου κι εγίνη υστερόπλουτος, δε μασε χαιρετά. Εκουβεντιάζαμε οψές με τη θειά μου στην αυλόπορτά τζη και επέρασε και μηδε δεν εγύρισε τη μούρη ντου να μασε ξανοίξει... Κάνω κι εγώ αδυνατά: "Πότε εγίνη η κολοκύθα; Πότε εμάκρυν’ ο λαιμός τση"...» |
Κακοριζικιά | Η κακοτυχία
«Ανεστοράστε όλοι το κάλλος τση και την αρχοντιά τζη και την καλοπέραση τζη πριχού παντρευτεί το βρώμο απού τη βάλανε οι γονέοι τζη κι ήπηρε; Να μην τη δείτε εδά, στην Αθήνα, στην κακοριζικιά τζη, γιατί δα ραΐσει κι εσάς η καρδιά σας…» |
Ξεμολογιά ή Ξαγορά | Η εξομολόγηση
«Όπουγιάς δα παίξει ο παπάς την καμπάνα τση ξεμολογιάς και πρέπει να παραιτήσω το πλεχτό να χαζιρευτώ να πάω στην εκκλησά να ξαγορευτώ κι εγώ…» |
Βασιλική στράτα | Κάθε κεντρικός δρόμος
«Δεν εμονιάσαμε σε βασιλική στράτα να πεις πως ήτονε κι άλλοι αθρώποι και δε με ’δε ο γιός σου. Εκουτελώσαμε στου Βαρδή το στενοσόκακο και τον εχαιρέτηξα κι εκείνος δε μου ’πήρε το χαιρετισμό. Πε μου στο Θεό σου ιντά ’χει μετά μένα...» |
Ψαρογάρος | Σαρδέλα
«Απού το παραθύρι ήκουσα τη μυρωδιά και εκατάλαβα πως ήνοιξε ο Βαρδής ψαρογάρους. Επήρα πέρα κι επήα κι ήπηρα καμπόσους να τσοι φάμε με τσι φασούλες. Στο μαγαζί εκαταπλάκωσε το μισό χωργιό…» |
Ντεροσπώ | Φοβούμαι, τρομάζω
«Ήβγηκα τη νύχτα να πάρω ξύλα κι ως ήσκυψα ήπιασα ενα αθρώπινο πόδα και εντερόσπασα. O κεραβέλης ο Πεπές ήτονε και εκοίτουντονε απάνω στα ξύλα…»
«Επέρασε έν’ αεροπλάνο σύρριζα με τα σπίτια και εντερόσπασα, γιατί εθάρρου πως εγίνη σεισμός και εχάλα η γης...» |
Γιαίνω | Θεραπεύομαι
«Με τα φάρμακα απού μου ’δωκε εδά παρά την άλλη ο αγροτικός γιατρός εντάκαρε και γιαίνει η πληγή στον πόδα μου και λέω ετσα που τη θωρώ πως σε μια εβδομάδα δε δα φαίνεται μήδε σημάδι...» |
Ίδια | Ακριβώς, στο σημείο αυτό
«Εδά και δυο-τρεις μέρες πονολογά ο δεξός μου πόδας ίδια στη φώληση του γονάτου κι είναι και μια στάξη πρησμένο. Σάικα γιατρός χρειάζεται να το δει...» |
Νευροκαβαλίκεμα | Κράμπα
«Όσο γερνώ τόσο και πλια πολλά νευροκαβαλικέματα με πιάνουνε σ’ όλο μου το κορμί μα περίττο μου στα πόδια, απού τα μπροσδάχτυλα ως τα μεργιά. Δε μπορώ να βασταξω τσοι πόνους τη νύχτα. Σηκώνομαι και κανω ζάλα και μπορεί να με παγουδιάνουνε μιάολιά, μα μως και ξαναθέσω, ξαναντούκ...» |
Παραδοσάκουλο | Παλιό είδος ανδρικού πορτοφολιού
«Έχω φυλαμένο το παραδοσάκουλο του παππού μου του Πέτρου. Είναι φαμένο με μπαμπακερή κλωστή και κεντημένο με μετάξι. Έχει στην κορφή φουκάρι και πλεχτό κορδονάκι με φούντες. Σύρνεις τσι άκρες και κλεί...» |
Φάμπρικα | Το παλιό ελαιοτριβείο, πολύ παλιά χειροκίνητο και αργότερα ιπποκίνητο
«Οχτώ φάμπρικες είχε το χωργιό μας. Απού τσι πρώτες ήτονε του Βαρδή. Το πιεστήριο το σφίγγανε με τα χέργια. Εκειά εδούλευγε καμπόσα χρόνια φαμπρικάρης κι o παππούς μου και μας εδιγούντονε πολλώ λογιώ βαΐζα…» |
Κακοβάνω | Βάνω κακό στο νου μου. Υποψιάζομαι κάτι κακό
«Δεν ήτονε το μεράστρι βγαρμένο οντο-ν-ήφυγε ο γιος μου με το Στρατή να πάνε στο ψάρι στο νησί. Βραδυάζει μπλιό και δεν είν’ ακόμη γυαερμένοι κι όσο θωρώ τη θάλασσα κι αγριεύγει τόσο κακοβάνω. Κι ίντα δε μου φέρνει ο σκατοκουβαλητής...» |
Βαρίσκω | Πληγώνομαι, τραυματίζομαι
«Ήπεψα την κόρη μου να πα’ μαζώξει δυο-τρία συκαλάκια και τση παράγγερνα να κόψει όσα φτάνει η χέρα τζη. Αυτή εσκαρβέλωσε κι’ εγλύστρηξε κι’ ήδωκε καταγής. Σάικα ήτυχε καλή ώρα και δεν εβάρηκε...» |
Καζαναργιό | Ο τόπος όπου καζανεύουν
«Εσκέπασα οφέτος το καζαναργιό μου και γλιτώνω από τσι βροχές και τσι κρυγιάδες. Ήκαμα και τη μπούκα τση καζανοπαραστιάς αποπόξω και εγλύτωσα κι απού τσοι καπνούς...» |
Χαζιρεύγομαι | Ετοιμάζομαι.
Πάρωρά ’ναι μπλιο μόνο παραίτησε την κουβέντα και χαζιρέψου να πα’ θέσομε γιατί το πρωί δε δα να ’χομε ξυπνημό και δα χάσομε ώρες από τη δουλειά...» |
Ψειροκουκουνίζεται η όρνιθα | Ψάχνει με το ράμφος στα φτερά της
«Θωρώ εδά-εδά και ψειροκουκουνίζουνται οι όρνιθές μου και μπορεί να ’χουνε ψείρες και δα πα’ πάρω μιαολιά ασβέστη να ραντίσω στον κούμο…» |
Εγκρεμός | Γκρεμός
«Ανε δεις τον Τσικαλομιχάλη να περνά τσ’ εγκρεμούς του Κάστελου να γυρεύγει λαγούς γή να βγάνει αίγες από τη λέσκα, δα τρέμεις σάικα ένα μερόνυχτο…» |
Τζερτζελές | Φασαρία,ταραχή, θόρυβος
«Μεγάλος τζερτζελές εγίνη στη γειτονιά μας οντε-ν-εμάθανε πως ενοίξανε τη νύχτα το σπίτι του Κασωτομανόλη, και το ληστέψανε...» |
Φρίσαλο | Πολύ μικρό και ελαφρύ ξυλάκι
«Εκουτσούκλιζα ξύλα στην αυλή μας και μια-ν-κοπανιά επετάχτηκε στο ζερβό μου μάτι ένα φρισαλάκι. Ό,τι γιατροσόφι και να μου κάμανε οι γυναίκες δεν ήβγηκε. Την υστεργιά επήα στου γιατρού και μου το ’βγαλε εκείνος με την πάσα-ν-ευκολία...» |
Όπαλάκια | Επιφώνημα ανάλογο του: "Όπα", που συνοδεύει κάποιες κινήσεις του σώματος π.χ. το σήκωμα από κάθισμα, το ανέβασμα σε σκαλόνι κ.α.
|
|
