Τυχαίες Λέξεις Διαβαστικό, Πλουσουρανιά, Δευτερώνεται (η καλουργιά), Κακοβάνω, Βούκολος, Νυστάγρα, Θαλαμπίδια, Παραδοσάκουλο, Πλυτό, Πανεμιδερό (το) ή Πανεμίδι ή Πανεμιδερός τόπος, Ήσα, Ψακί ή Ψάκωμα, Ωσά ν του παπά την κατάρα, Τέγκι. Το τέγκι μου, σου, του., Ψαραίνω, Φασκομηλιδιά (η), Εράικε (ν), Παντώ, Βγαίνει μου (σου, του κ.λ.π.), Γαλανή, Γαϊδουργιά, Θέτω, Θανατούλι, Γεροντολιά (η), Εφταρίζικη, Φωνιάζω, ΙΙαπαδουλίζουνε (τα μάτια μου), Θεολοκούζουλος ή Θοεκούζουλος, Φεγγαρομαυρομάτα, Γαμοκούλουρα |
Διαβαστικό | Διάβασμα από παπά
«Ιντά ’ναι μωρή ’συ οι κουζουλάδες απού μασε λες όλη μέρα; Θαρρώ πως θες
διαβαστικό και δα σε πάω στου Καλαμαυκιανού παπά να σου διαβάσει…» |
Πλουσουρανιά | Ξαστεριά
«Οντο-ν-είναι πλουσουρανιά και φεγγάρι, λιχνώ και τη νύχτα ανε σάζει ο καιρός κι είναι μα το Θιό οι καλλίτερες μου ώρες εκεινεσα...»
«Πλουσουρανιά οντε θωρείς μην έρχεσαι κοντά μου
μή μασε μαρτυρήσουνε τα άστρα πέρδικάμου...» |
Δευτερώνεται (η καλουργιά) | Επαναλαμβάνεται
«Άμα κάμεις το πρώτο αλέτρι, στσ’ αρχές του Μάρτη, ν’ αφήσεις να περάσουνε απάνω κάτω δυο μήνες κι απόι να δευτερώσεις την καλουργιά...» |
Κακοβάνω | Βάνω κακό στο νου μου. Υποψιάζομαι κάτι κακό
«Δεν ήτονε το μεράστρι βγαρμένο οντο-ν-ήφυγε ο γιος μου με το Στρατή να πάνε στο ψάρι στο νησί. Βραδυάζει μπλιό και δεν είν’ ακόμη γυαερμένοι κι όσο θωρώ τη θάλασσα κι αγριεύγει τόσο κακοβάνω. Κι ίντα δε μου φέρνει ο σκατοκουβαλητής...» |
Νυστάγρα | Νύστα
«Τη μια-ν-αργατινή ξενυχτισμένος στη βάφτιση, την άλλη ξενυχτισμένος στο πανεγύρι, έχω σήμερα μια νυστάγρα τση κακής ώρας. Μως και νυχτιάσει δα πα να θέσω...» |
Θαλαμπίδια | Τα πολύ λεπτά ξερά κλαδιά που χρησιμοποιούνται για προσάναμμα
«Δε μου πόμεινε θραμπάλι στο σπίτι για προσάναμμα κι ήκοψα την ταχυνή δυο-τρία κλαδάκια ασπάλαθο από του Ζερβομανόλη τον τράφο, μόνο ανε-μ- πας προς του Χατζή τ’ αλώνι φόρτωσε μια-ν- αγκαλιά θαλαμπίδια ν’ άφτω τη φωτιά...» |
Παραδοσάκουλο | Παλιό είδος ανδρικού πορτοφολιού
«Έχω φυλαμένο το παραδοσάκουλο του παππού μου του Πέτρου. Είναι φαμένο με μπαμπακερή κλωστή και κεντημένο με μετάξι. Έχει στην κορφή φουκάρι και πλεχτό κορδονάκι με φούντες. Σύρνεις τσι άκρες και κλεί...» |
Πλυτό | Σταφύλι άσπρο, με στρογγυλές ρώγες, πολύ σφιχτές η μια με την άλλη
«Οι ρώγες του πλυτού είναι σφιχτές ωσάν τον καλοχτισμένο τράφο και παραουργιάζει το σχήμα ντως...» |
Πανεμιδερό (το) ή Πανεμίδι ή Πανεμιδερός τόπος | Υπήνεμος τόπος
«Γιάντα εκάτσες στο ξέσβουρο; Έρχου να κάτσεις στο πανεμιδερό να καθαρίσεις τα χορταράκια σου να μην κρυγιαδώσεις, κι είσαι θαρρώ και δρωμένη...»
«Χίλιες βολές σου το ’χω πώντα γιε μου, να μην καθίζεις στο ξέσβουρο μόνο στο πανεμίδι να μην πονέσουνε τ’ αυτιά σου. Ανεστοράσαι πούρι ίντα επάρτηρες αλλότες…» |
Ήσα | Εμπρός, προχώρα
«Ήσα γλήγορα να ετοιμαστείς γιατί όπουγιάς δα παίξει η καμπάνα του σκολειού, να μην αργήσεις πάλι ωσάν κι οπροχθές...» |
Ψακί ή Ψάκωμα | Δηλητήριο
«Οι γονέοι ντως εκακοπήγανε. Ο κύρης ήπιε ψακί κι επόθανε τριανταέξε χρονώ. Επήε να ψακωθεί κι η μάνα ντως μα την επροκάμανε. Παραΰστερα όμως τη γκρέμισε το μουλάρι και επόμεινε στον τόπο. Τα κοπελάκια τα μεγάλωσε η θειά ντως το Ρηνιό. Και τα τρία εγενήκανε επιστήμονες...» |
Ωσά ν του παπά την κατάρα | Όπως (Στη φράση "Καίει ωσάν του παπά την κατάρα")
«- Εβιάστηκα και εκένωσα το φαΐ, εσείς μην κινήσετε να τρώτε ακόμη.
- Γιάντα μα’ να μην τρώμε;
- Γιατί καίει γιέ μου ωσάν του παπά την κατάρα...» |
Τέγκι. Το τέγκι μου, σου, του. | Ο όμοιος
«Ήρθε οψάργάς από την Αθήνα ο Μανούσος και εξαναβρήκε ο Μιχάλης μας το τέγκι ντου. Πρωί-πρωί εμονιάσανε και δα τσοι χωρίζει πάλι μόνο ο ύπνος...»
«Οτι κι ετριαντάρισε ο Μαθιός κι είναι ωσάν τα χιόνια τα μαλλιά ντου. Τέγκι ο κύρης του κι ο παππούς του. Αυτοί το ’χουνε σειρικό ντως…» |
Ψαραίνω | Ασπρίζουν τα μαλλιά μου
«Πολλά ογλήγορα εντακάρανε και ψαραίνουνε τα μαλλιά σου Δημοστένη. Εψάρυνα κι εγώ μα όϊ ωσάν ετουλόγουσου. Εσένα εγίνη η κεφαλή σου ίδια χιονισμένη Κεφάλα…» |
Φασκομηλιδιά (η) | H μυρωδιά της φασκομηλιάς
«Ήφερε η Καλλιόπη δυο κλαδιά φασκομηλιά για προσάναμα τση παραστιάς και εμοσκομύρισε όλο το σπίτι. Ω, την παντέρμη φασκομηλιδιά πως μ’ αρέσει. Κιανένα μυρωδικό δε μ’ αρέσει ωστοσονα...» |
Εράικε (ν) | Εράγισε
«Οντο-ν- ήκουσα τα μαντάτα για το Νικολή εράικεν η καρδία μου απού τον καημό, γιατί έμου δικολογιά μας ήτονε, έμου καλός φίλος...» |
Παντώ | Επιβλέπω, βόσκω ζώα
«Επάντου μια βολά στην Κεφάλα τα οζά μας κι ήπιασε τσίκνα έντεκα μέρες. Η κουμπάνια μου ήτονε για πέντε μέρες κι εγώ επέρασα οχτώ. Τσι τρεις ήμουνε νηστικός. Ελόγιασα πως ήλα με κατεβάσουνε με την τάβλα, μα ήπεψ’ ο Θεός και εσταμάτησε το κακό...» |
Βγαίνει μου (σου, του κ.λ.π.) | Μου αξίζει, μου ανήκει.
«-Εβάστου σου Αλέξη την παραγγελιά απού το Λιμάνι και σου τηνε πήα στο σπίτι. Δε μου βγαίνει μου εδά ένα ρακόπουλο;
-Βγαίνου σου Αγγελή και δυο και τρία, μόνο κάτσε κι ετουλόγουσου στο τραπέζι μας...» |
Γαλανή | H τσικουδιά
«Εγάπα ντη ο Στέλιος τη γαλανή περίσσα. Δεν ήκανε για Θεό ο άζουδος κι εδά τωσε λένε οι γιατροί πως πίνει μπλιό ή δεν πίνει, γλιτωμό δεν έχει και να ξεγνοιάσουνε...» |
Γαϊδουργιά | Αγένεια, απρεπής συμπεριφορά, αγνωμοσύνη
«Η γαϊδουργιά ντου δεν έχει όρια. Του κόσμου τα καλά του ’χαμε όλοι μας καμωμένα όσους χρόνους τον είχαμε γείτονα κι εδά δεν ήφηκε σου λέει κακό να μην το πει για το γιό μας στο μελετοπεθερό ντου. Μεγάλη η γαϊδουργιά ντου...» |
Θέτω | Πλαγιάζω, ξαπλώνω
«Εγώ δα πα’ θέσω απονωρίς γιατί έμου νυσταγμένος είμαι έμου κουρασμένος. Θέσε κι εσύ Μανολιό αντράκι μου να θαραπαεί το κορμί σου γιατί σε παρακούρασα οσήμερο...» |
Θανατούλι | Σπυρί που δε γιαίνει και εξαιτίας του πεθαίνει ο άνθρωπος
«Τη Λαμπρή του πρωτοφανέρωσε το θανατούλι στη μύτη και στσ’ αρχές του Δευτερόλη επόθανε. Είναι να μη σε πιάσει το κακό, στο άψε- σβήσε σε ξεκάνει και πας με τσοι πολλούς...» |
Γεροντολιά (η) | Πολύχρονη ελιά
«Στη μεσοχωργιά καταμεσής στην πλατέα, ήτανε μια γεροντολιά. Τη λέγαμε γεροντολιά γιατί, ως ελέγανε οι παππούδες μας, ήτονε απάνω από πεντακοσώ χρονώ- μπορεί και χιλιώ. O μπάρμπας μου ο Ντακογιώργης ήλεγε πως την είχανε φυτεμένη οι Βενετσάνοι. Παλιά εκειά ποκάτω εγίνουντο όλα τα πανεγύργια και τα γλέντια του χωργιού μας. Μια-μ- πενηνταρά χρόνοι είναι εδά απού εξεράθηκε...» |
Φωνιάζω | Φωνάζω
«Ο αστυνόμος γυρεύγει το γιο μου να του δώσει ως λέει, ένα χαρτί του στρατού και δα ανεδιάσω από τον Αμύγδαλο να του φωνιάξω μόνο έχε τα μέντε σου στο κοπέλι να μην ξυπνήσει και βάλει τσι φωνές...» |
ΙΙαπαδουλίζουνε (τα μάτια μου) | Τρεμοπαίζουνε και θαμπώνουν
«Η αδυνατή κεφαλαργιά έμου ζαλάδα μου φέρνει, έμου τα μάτια μου παπαδουλίζουνε και δεν καλοθωρώ και επαραίτησα στη μπάντα τα κεντήματα...» |
Θεολοκούζουλος ή Θοεκούζουλος | Τελείως τρελός
«Θοελοκούζουλος είναι τση Μαριάνθης ο γιος. Πράμα δεν παίρνει στα σοβαρά και πράμα δεν τονε γνοιάζει. Σε πράμα δε δειλιάζει κι όλα τα θαρρεί εύκολα...» |
Φεγγαρομαυρομάτα | Γυναίκα ή ζώο με μεγάλους μαύρους κύκλους γύρω από τα μάτια.
|
Γαμοκούλουρα | Κουλούρια άγλυκα, μεγάλα, που τα ζύμωναν στους γάμους πολύ παλιά και τα μοίραζαν στο τραπέζι του φαγητού αντί για ψωμί.
|
|
